Δευτέρα 24 Ιανουαρίου 2011

ΠΕΤΕΡ ΛΕΜΑΝ «Επέζησα από τα ψυχιατρεία καί έγινα... ψυχολόγος»

Ο μοναδικός στον κόσμο διδάκτωρ Ψυχολογίας που είναι πρώην τρόφιμος ψυχιατρείου μιλάει στο «Βήμα» για μιαν άλλη αντιμετώπιση της ψυχιατρικής και των μεθόδων της

ΒΗΜΑΕΛΛΗ ΙΣΜΑΗΛΙΔΟΥ | Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011

Ο Πέτερ Λέμαν με την τήβεννο του επίτιμου διδάκτορος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ μεταφρασμένος σε δεκάδες γλώσσες. Διακεκριμένο μέλος του κινήματος της «ανθρωπιστικής αντι-ψυχιατρικής». Ερευνητής της Κοινωνικής Παιδαγωγικής και από τον περασμένο Σεπτέμβριο επίτιμος διδάκτωρ Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Και όμως η ακαδημαϊκή πορεία  του γερμανού δρος Πέτερ Λέμαν δεν ξεκίνησε στα πανεπιστημιακά έδρανα αλλά στο... ψυχιατρείο. 

Για την ακρίβεια, στο Δημόσιο Ψυχιατρείο της Στουτγάρδης όπου εγκλείστηκε παρά τη θέλησή του και χωρίς δικαστική απόφαση στην ηλικία των 27 ετών. Η κατάστασή του χαρακτηρίστηκε βαριά: σχιζοφρένεια, ηβηφρένεια, παράνοια, κατατονία ήταν μόνο τέσσερις από τις συνολικά δεκαπέντε(!) διαφορετικές διαγνώσεις. Ακολούθησαν η φρίκη του εγκλεισμού, οι υψηλές δόσεις ψυχοφαρμάκων και ο αγώνας να απεξαρτηθεί από αυτά, η επάνοδος στη ζωή και η διαρκής προσπάθεια να κινητοποιήσει άλλους να κάνουν το ίδιο. Τριάντα χρόνια αργότερα ο δρ Λέμαν, ο μοναδικός στον κόσμο διδάκτωρ Ψυχολογίας που έχει περάσει από ψυχιατρείο, μιλάει στο «Βήμα» για μια άλλη ψυχιατρική που θα έχει επίκεντρο τον άνθρωπο αντί για τις χημικές ουσίες. 

«Δεν μου έδωσαν βοήθεια, μου έδωσαν μόνο ψυχοφάρμακα. Είχα καταλήξει σαν φυτό παίρνοντας καμιά εικοσαριά χάπια την ημέρα. Οι γιατροί πίστευαν ότι ήμουν ξεγραμμένος και δεν μου επέτρεπαν καν να έχω πρόσβαση στον ψυχιατρικό μου φάκελο. Και όμως κατάφερα να επιβιώσω. Οχι χάρη στα φάρμακα αλλά χάρη στις δικές μου δυνάμεις και στους (ελάχιστους) φίλους που μου είχαν απομείνει όταν με “πέταξαν” έξω από το ψυχιατρείο εν μια νυκτί» διηγείται ο δρ Λέμαν



Ωστόσο η προσωπική του ανάρρωση και η επάνοδος στη «φυσιολογική» ζωή δεν ήταν αρκετές. Επρεπε να κινητοποιήσει κι άλλους. Λίγους μήνες μετά την επιστροφή του στο πανεπιστήμιο εγκαταλείπει μια θέση διδακτορικού φοιτητή στην Κοινωνική Παιδαγωγική για να αφοσιωθεί στην οργάνωση του κινήματος της «αντι-ψυχιατρικής» και στη συγγραφή βιβλίων που θα συγκέντρωναν αληθινές ιστορίες ανθρώπων που απεξαρτήθηκαν από τα ψυχοφάρμακα. Αρθρογραφεί ενάντια σε βίαιες πρακτικές όπως το ηλεκτροσόκ και το ινσουλινοσόκ. Καταγγέλλει παραβιάσεις δικαιωμάτων των εγκλείστων και ενθαρρύνει τους γερμανούς πολίτες να συντάξουν ειδικά νομικά έγγραφα- διεθνώς χρησιμοποιείται ο όρος «advanced directive», που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «εκ των προτέρων εντολή»- όπου θα προσδιορίζουν λεπτομερώς τις πρακτικές στις οποίες συναινούν σε περίπτωση νοσηλείας τους.


«Ο αγώνας για την ευτυχία είναι προσωπικός»

Τα λόγια του δρος Λέμαν αποκαλύπτουν μια ψυχιατρική πραγματικότητα σχεδόν τρομακτική, παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια από τον εγκλεισμό του.


«Η σύγχρονη κοινωνία έχει εθιστεί στα ψυχοφάρμακα ως την εύκολη λύση και δυστυχώς οι ψυχίατροι υποστηρίζουν αυτή τη νοοτροπία. Αυτό που δεν μας λένε ωστόσο είναι ότι τα εν λόγω χημικά, πρώτον, έχουν σοβαρότατες παρενέργειες, δεύτερον προκαλούν σοβαρό εθισμό και,τρίτον, μακροπρόθεσμα καταπολεμούν απλώς τα συμπτώματα χωρίς να λύνουν τα προβλήματα που υποβόσκουν». 

Το κίνημα της «αντι-ψυχιατρικής», αντιθέτως, ρίχνει το βάρος στον προσωπικό σκληρό αγώνα του καθενός μας απέναντι στα ψυχικά του προβλήματα.


«Αυτό όμως είναι δύσκολο. Και στις ημέρες μας ψάχνουμε την εύκολη λύση: φάρμακα.Για τα παιδιά που δεν συγκεντρώνονται εύκολα, για τις γυναίκες που πιέζονται συναισθηματικά σε μια φαλλοκρατική κοινωνία,για τους ηλικιωμένους που βυθίζονται στην κατάθλιψη,για τα ζευγάρια που είναι δυστυχισμένα στον γάμο τους.Η λίστα δεν έχει τέλος» τονίζει ο δρ Λέμαν.

Σε αντίθεση με την κοινή παρανόηση, η «αντι-ψυχιατρική» δεν τάσσεται ενάντια στον ρόλο του ψυχιάτρου ούτε υποβαθμίζει τη σημασία του επαγγελματία στον χώρο της Υγείας. «Προχωρεί ένα βήμα πιο πέρα και αναπροσδιορίζει τον ρόλο του επαγγελματία. Ο ψυχίατρος είναι εκεί για να σε βοηθήσει, να σε καθοδηγήσει, να είναι συνοδοιπόρος στην ανάρρωση. Οχι για να “ναρκώσει” τα προβλήματά σου μέσω των φαρμάκων. Η χημική αντιμετώπιση πρέπει πάντα να αποτελεί την έσχατη λύση»καταλήγει ο δρ Λέμαν.

* Το βιβλίο του δρος Πέτερ Λέμαν με τίτλο «Βγαίνοντας από τα ψυχοφάρμακα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νησίδες.

Διαβάστε το πλήρες άρθρο

Δεν υπάρχουν σχόλια: